Имом Абуҳанифа Нуъмон ибни Собит (раҳ)‎

Ибтидо бояд зикр кунам, ки роҷеъ ба ҳаёти имом Абуҳанифа (раҳ) аз паҳлӯҳое, ки дар умум барои хонандаи тоҷик маълум аст ва ё онҳоро хондаву шунида, чизе гӯшзад нахоҳем кард. Дар ин пажӯҳиш масоилеро пайгир мешавем, ки ҳамагӣ наву тоза бошанд. Нуъмон ибни Собит (раҳ) яке аз орифтарини мардум нисбат ба дини Аллоҳ ва донотарини мардум бар аҳволу ҳаёти асҳоби киром (раз) буданд. Инчунин аз фарҳангу тамаддуни волои исломии гузашта ва муосири замони худ огоҳ ва намунае барои уламову имомони баъд аз худ буданд. Худованд ҷазои хайр аз номи уммат барои эшон диҳад.

Вилодат ва насаби ӯ
Абуҳанифа, Нуъмон ибни Собит ибни Нуъмон ибни Марзбон соли 80-ҳиҷрӣ (5 сентябри соли 699) дар шаҳри Куфа чашм ба олами ҳастӣ кушуд. Бештари ҳаёти худ, мисли овони туфулият ва наврасиашро дар зодгоҳаш ба сар бурдааст. Куфа шаҳри бузурге буд, ки он ҷо уламову удабо ва донишмандони фунуни мухталиф, мисли фалсафа, ақоид, фирақу мазоҳиб ва амсоли ин ба сар мебурданд. Имом Абуҳанифа (раҳ) аз хурдӣ ҳамроҳи падараш, ки бозаргони абрешим буд, кор мекард ва мувофиқи одати он замон Абуҳанифа (раҳ) пешаи падарро аз худ намуд. Аммо ӯ бештари вақт ба масҷиди Куфа ташриф меовард ва азбаски зеҳни тез дошт, Қуръони карим ва бисёре аз аҳодиси набавиро ҳифз намуд ва ин шаъни мардумони диндор аст. Шуғли дӯстдоштаи ӯ тиловати Қуръон буд, ҳатто баъзе ровиён дар ин маврид муболиға намуда, мегӯянд: Имом Абуҳанифа (раҳ) дар рамазон шаст маротиба Қуръонро хатм мекардааст. Инро ба хотири диндорӣ ва эҳтимоми ӯ ба улуми динӣ гуфтаанд. Имом Абуҳанифа (раҳ) дар ҳоле, ки тиҷоратро пешаи худ намуда буд, ба воя мерасид ва аз ин амали худ моли зиёде ба даст овард. Ба ҷуз ин ақлу идрок ва зеҳни буррову қувваи фикрронии фавқулоддае дошт, то он ҳад, ки таваҷҷӯҳи онҳоеро, ки ӯро дар ҳоли муҷодала медиданд, ба худ ҷалб менамуд.
Баъзе аз уламо қабули хотиру лутфи зеҳнии ӯро дида, барои рафтан назди уламо тавсия доданд. Дар ин вақт, дар Ироқ, махсус дар шаҳри Куфа се навъи ҳалқаҳои илмӣ вуҷуд дошт.
Ҳалқаҳои музокара дар усули ақоид.
2. Ҳалқаҳои музокараи аҳодиси Расулуллоҳ (с), ҷамъи онҳо аз шаҳру манотиқи мухталиф, сухан дар бораи ровиёни аҳодис, аҳволи онҳо ва то куҷо эътимод намудан ба онҳо.
Ҳалқаи шарҳи фиқҳ аз Қуръон ва суннат, фатво додан дар ҳаводисе, ки бори нухуст воқеъ мешаванд ва онҳо ҳоҷат ба омӯхтану фаҳмидан доранд. Барои ёфтани фатво аз китобу суннат ва аъмоли муҷтаҳидини собиқ кӯшиш мекарданд.
Имом Абуҳанифа (раҳ) бо ҳама тадриси мухталиф, аз рӯи зеҳнияти фавқулоддае, ки дошт ошно гардид. Ӯ дар илми калому тавҳид ва улуми ғайб муҷодала намуда, дар ҳалқаҳои музокараи аҳодиси
Паёмбар (с) ва ривояти он ҳозир шуд. Эшон дар ин майдон низ нақши бузург доштанд ва чандин аҳодис аз Паёмбар (с) ривоят карданд. Баъд аз он имом Абуҳанифа (раҳ) рӯ ба фиқҳ овард. Баъд аз ин ки ба умқи дигар илмҳо ошно гардид, назди машоихи бузурги Куфа маводи мухталифи фиқҳро амӯхт ва шогирди яке аз онҳо гардида, аз назди ӯ фориғуттаҳсил шуд. Куфа дар он замон ватани фуқаҳои Ироқ маҳсуб меёфт.
Имом Абуҳанифа (раҳ) бар ин бовар буд, ки толиби илми фиқҳ бояд фиқҳро аз машоихи мухталиф ҳосил кунад ва дар фазои он зиндагӣ намояд ва мулозими яке аз он фақеҳони мумтоз шуда аз назди ӯ фориғуттаҳсил гардад, то ӯро аз масоили дақиқи он огоҳ созад. Дар ин боб ҷои дигар чунин менигорад: Дар маъдани илм ва фиқҳ будам, пас ба аҳли он ҳамнишин гаштам ва фақеҳе аз фуқаҳои онро мулозим гаштам. Ibtido boyad dhikr coon, ki ba roҷe ҳaoti Imam Abuҳanifa (raҳ) al paҳlӯҳoe, ki gift Umum Baro honandai toҷik malum ast va e onҳoro hondavu shunida, chize gӯshzad nahoҳem card. Dar Institute pazhӯҳish masoilero paygir meshavem, ki ҳamagӣ Nauvoo toza boshand. Nu'mon ibn Sobit (raҳ) yak al oriftarini Mardum nisbat ba wa dini Alloҳ donotarini Mardum bar aҳvolu ҳaoti asҳobi Cyrus (times) budand. Inchunin farҳangu Tamaddun al volo va Islom guzashta muosiri Zamon thin ogoҳ wa namunae Baro ulamovu imomoni bad az thin budand. Hudovand ҷazoi Khair al Nomi ummat Baro Eshon diҳad.
 
Vilodat wa nasab u with macron
Abuҳanifa, Nu'mon ibn Sobit ibn Nu'mon ibn Marzbon ҳiҷrӣ salt 80 (5 September salts 699) shaҳri gift Koufa chashma ba olami ҳastӣ kushud. Beshtari ҳaoti thin, misli Owono tufuliyat wa navrasiashro gift zodgoҳash sar ba burdaast. Kufa shaҳri Buzurg bud, ki he ҷo ulamovu udabo wa donishmandoni Funun muhtalif, misli Falsafa, aқoid, firaқu mazoҳib amsoli wa ba yn sar meburdand. Imom Abuҳanifa (raҳ) az hurdӣ ҳamroҳi padarash, ki bozargoni Abreshim bud, armature mekard va muvofiқi Odat it zamon Abuҳanifa (raҳ) Pechalat padarro thin namud al. Ammo u with macron beshtari vaқt ba masҷidi Kufa Tashrif meovard wa azbaski zeҳni mes dosht, Қuroni wa Karim al bisore aҳodisi nabaviro ҳifz namud Island Institute shani mardumoni dindor ast. Shuғli dӯstdoshtai u with macron Tilovat Қuron bud, ҳatto baze rovion gift Institute mavrid muboliғa namuda, megӯyand: Imam Abuҳanifa (raҳ) gift Ramadan Chaste marotiba Қuronro Khatm mekardaast. Inro hotiri dindorӣ ba wa ba u with macron eҳtimomi Ulum dinӣ guftaand. Imam Abuҳanifa (raҳ) gift ҳole, ki tiҷoratro Pescia thin namuda bud, howling merasid ba wa al Institute Amalie thin moth Ziyoda ba give ovard. Ba ҷuz Institute aқlu idrok wa zeҳni burrovu қuvvai fikrronii favқuloddae dosht, he ҳad, ki tavaҷҷӯҳi onҳoero, ki ӯro gift ҳoli muҷodala medidand ba thin ҷalb menamud.
Baze al Ulamo қabuli hotiru Lutfi zeҳnii ӯro iodide, Baro raftan nazdi Ulamo TAVS dodand. Dar Institute vaқt, gift Iroқ, Makhsus gift shaҳri Kufa se Navier ҳalқaҳoi ilmӣ vuҷud dosht.
Ҳalқaҳoi muzokara gift usuli aқoid.
2. Ҳalқaҳoi muzokarai aҳodisi Rasululloҳ (c), ҷami onҳo al shaҳru manotiқi muhtalif, Suhan gift Borai rovioni aҳodis, aҳvoli onҳo wa then kuҷo etimod namudan ba onҳo.
Ҳalқai sharҳi fiқҳ al Қuron wa Sunnat, a fatwa Doda gift ҳavodise, ki Bori nuhust voқe meshavand wa ba onҳo ҳoҷat omӯhtanu faҳmidan dorand. Baro oftani fatwa al Whaler Sunnat wa amoli muҷtaҳidini sobiқ kӯshish mekardand.
Imom Abuҳanifa (raҳ) bo ҳama tadrisi muhtalif, az rӯi zeҳniyati favқuloddae, ki dosht oshno gardid. U with macron gift Ilmi kalomu tavҳid Uloom wa ғayb muҷodala namuda, gift ҳalқaҳoi muzokarai aҳodisi
Paombar (c) wa rivoyati he shud ҳozir. Eshon gift yn Maydon bottom naқshi Buzurg doshtand va chandin aҳodis al Paombar (s) Rivo kardand. Bad Imam al he Abuҳanifa (raҳ) rӯ ba fiқҳ ovard. Bad az Institute ki ba umқi Digard ilmҳo oshno gardid, nazdi mashoihi Buzurg Kufa mavodi muhtalifi fiқҳro amӯht shogird yak wa al onҳo gardida, az nazdi foriғuttaҳsil shud u with macron. Kufa gift he zamon Watani fuқaҳoi Iroқ maҳsub meoft.
Imam Abuҳanifa (raҳ) Bar Institute Bovar bud, ki Tolibov Ilmi fiқҳ boyad fiқҳro al mashoihi muhtalif ҳosil KUNADI wa gift phase he zindagӣ namoyad wa mulozimi yak az he faқeҳoni Mumtoz Shudala al nazdi u with macron foriғuttaҳsil gardad then ӯro al Maso daқiқi he ogoҳ sozad. Dar Institute bean ҷoi Digard chuunin menigorad Dar madani ilm wa fiқҳ budam, pass ba aҳli he ҳamnishin gashtam faқeҳe wa al fuқaҳoi onro mulozim gashtam.